Obiekty Sakralne e-Katalog firm dla parafii

Systemy detekcji pożaru – pomocnik Bożej Opatrzności

Jest rok 2013, przemierzam zgliszcza kościoła Św. Józefa w Oławie i wracam wspomnieniami do wielu odbytych rozmów o podobnej treści:

- pięknie wygląda ta nasza świątynia po remoncie – widzę radość w oczach mojego rozmówcy

- czy instalacja elektryczna została wymieniona? – pada moje pytanie

- ale przecież wszystko działa!

- co zatem z systemem detekcji p.poż?

- skoro tyle lat nic się nie stało, to z Bożą pomocą nic się nie stanie, a jakby co to parafianie zaalarmują!

- czy aby na pewno zaalarmują? I czy nie będzie już wtedy za późno?

Popiół oblepia moje buty i ogarnia mnie zaduma, gdyż po raz kolejny spoglądam na statystyki pożarów w zabytkowych obiektach kultu religijnego, które zostały bezpowrotnie utracone lub bardzo poważnie uszkodzone. Obraz ten jest niestety dość przygnębiający, spójrzmy na tabelę zamieszczoną obok.

Ze smutkiem dopisuję dziś do tej statystyki kolejny wypadek – niedawny pożar remontowanej katedry w Sosnowcu. Być może posłuży on jako przestroga i wezwanie do zadumy nad problemem.

Czy ciągle musi być aktualne powiedzenie: mądry Polak po szkodzie? Otóż nie! Dlatego nie tracę wiary, że może ten artykuł napisany w sposób prosty i bez zadęcia trafi do świadomości księży, sióstr zakonnych czy opiekunów świątyń innych wyznań, które stanowić mają dziedzictwo dla kolejnych pokoleń.

Zastanówmy się jakie są najczęstsze przyczyny pożarów:

• zaprószenia ognia
• niesprawna lub stara, niewłaściwie użytkowana instalacja elektryczna
• zdarzenia atmosferyczne
• podpalenia

Co możemy zrobić aby działając w sposób prosty i racjonalny zapobiec wymienionym powyżej zdarzeniom?

10 PORAD PRZECIWPOŻAROWYCH

1. Zamontować pomocnika, który wspomoże Bożą Opatrzność, a będzie nim estetyczny i niedrogi system detekcji pożaru.
2. Jeżeli obiekt jest zabytkowy to należy uzgodnić dobór takiego systemu pod względem estetycznym z konserwatorem zabytków.
3. Wykorzystać system powiadomienia do PSP lub gdy nie ma takiej konieczności użyć prostą metodę powiadamiania sms-em proboszcza oraz kilku członków rady parafialnej.
4. Okresowo usuwać wraz z parafianami wszelkie łatwopalne elementy ze strychów i poddaszy kościoła, które zwiększają ich obciążalność ogniową (kartony, drewniane elementy, dekoracje, skrzynie z starymi ornatami itp.). Mówią o tym również krajowe przepisy p.poż.: „... poddasza lub strychy nie mogą służyć jako przestrzenie magazynowe”.
5. Wspólnym czynem usuwać ze strychów ślady ptasiej bytności takie jak: odchody, pióra, pozostałości po gniazdach (chrust znoszony przez ptaki).
6. Zabezpieczyć więźbę dachową substancjami chroniącymi przed ogniem.
7. Poprosić parafian z uprawnieniami elektrycznymi aby dokonali przeglądu instalacji elektrycznych i odgromowej oraz wykonali niezbędne pomiary instalacji.
8. Przygotować plan kosztów i wymiany/dostosowania instalacji zgodnie z przepisami.
9. Nie dokonywać nieautoryzowanych przeróbek instalacji przez przysłowiowego „Pana Złotą Rączkę”.
10. Posiadać i dbać o podręczny sprzęt gaśniczy.

Postępując wg powyższego uproszczonego schematu możemy z dużo większym spokojem zająć się poważnymi remontami naszej świątyni gdyż dbamy tym samym aby nasz cały wysiłek finansowy i organizacyjny nie został pochłonięty przez pożar.

Wybierając system detekcji pożaru gdzie głównym ograniczeniem są koszty, warto zwrócić uwagę na następujące czynniki:

CENTRALA SYSTEMU:

• Małe gabaryty i możliwość doboru wersji kolorystycznej – większość systemów na rynku posiada bardzo drogie zaawansowane technologicznie centrale dedykowane dla dużych obiektów, zaś ich wymiary i kolory nie zawsze dają możliwość bezkolizyjnej instalacji w zakrystii lub w zabytkowym wnętrzu kościoła.
• Prosty panel obsługi – wyposażony tylko w niezbędne funkcje i przyciski np.: Potwierdzenie, Wyłącz sygnalizację dźwiękową, Uruchom sygnalizacje dźwiękową, Ewakuacja, Reset.
• Proste menu – centrale zaawansowanych systemów detekcji posiadają wielopoziomowe i nadmiernie rozbudowane menu użytkownika, co odstrasza potencjalnego operatora i utrudnia normalne użytkowanie zmuszając do ciągłego czytania instrukcji.
• Akumulatory – ważne aby bez utraty gwarancji istniała możliwość zastosowania akumulatorów dowolnych producentów dostępnych na rynku a nie zaś dedykowanych i kosztownych rozwiązań.
• Drukarki – należy unikać jak ognia drogich i awaryjnych drukarek zabudowanych na stałe w centralach. Warto stosować ogólnodostępne drukarki podłączane zewnętrznie np. KAFKA. Dzięki temu nie drukują się wszystkie zdarzenia, które przecież można wydrukować później w dowolnym momencie.
• Praktyczna obsługa – oznacza głównie możliwość prostego odłączania/blokowania elementów na czas nabożeństw (np. w czasie okadzenia) aby nie dochodziło do fałszywego alarmowania.
• Praca Auto – automatyczne włączanie po określonym czasie 1h ... 4h urządzeń, które wcześniej na czas nabożeństwa zostały wyłączone – funkcja bardzo przydatna, gdyby ktoś zapomniał powtórnie włączyć system.
• Powinna posiadać wyjście 24VDC oraz co najmniej 2 wyjścia przekaźnikowe do systemu powiadamiania.
• Ze względów bezpieczeństwa należy wybierać centrale oferujące pracę elementów detekcyjnych w pętli natomiast rezygnować z central z liniami analogowymi.
• Dopiero na końcu tej listy znajduje się cena.

ELEMENTY SYSTEMU:

Instalacjami, z którymi głównie spotykamy się na rynku są systemy bezprzewodowe i systemy pętlowe, (kablowe). Spoglądając jedynie na cenę pojedynczych elementów, systemy kablowe okażą się tańsze w momencie zakupu ale przysporzą nam instalacyjnych problemów związanych z:

1. koniecznością zamontowania kabli pętlowych a co za tym idzie wykonania bruzd lub poprowadzenia instalacji w korytkach PCV zaburzając estetykę
2. koniecznością ustalenia przebiegu tras kabli i miejsc montażu z konserwatorem
3. dłuższym czasem instalacji i mniejszą jej elastycznością
4. ograniczeniami w przeprowadzeniu instalacji do optymalnych miejsc detekcji
5. zestarzeniem się kabla lub jego uszkodzeniem podczas przyszłych prac remontowych zmuszającym nas do wymiany okablowania systemu

Decydując się na rozwiązanie kablowe należy zwrócić uwagę na czujki punktowe oraz elementy systemu, które:

• muszą być adresowane (czujki jak i każdy inny element systemu)
• powinny posiadać izolator zwarć aby zapewnić nieprzerwaną pracę pozostałych urządzeń w przypadku uszkodzenia instalacji (zwarcie)
• powinny oferować pracę w pętli
• powinny być dostępne w fabrycznych wykończeniach i oferować różne wersje kolorystyczne i dekoracyjne aby dopasować elementy do zabytkowego wnętrza świątyni. Koniecznie należy
• sprawdzić czy takie wykonania znajdują się w katalogu produktów i są dostępne w krótkich seriach np. 2-3 szt.
• powinny oferować odczyt stanu zabrudzenia czujek
• powinny być proste w czyszczeniu (czujki), zaś po wyczyszczeniu muszą oferować reset stanu zabrudzenia (brak konieczności odsyłania do producenta lub wymiany)
• powinny oferować możliwość ustawienia czułości działania

Czujki liniowe, ze względu na najbardziej efektywną pracę w kościołach wysokich (gotyckich) w miejscach o zróżnicowanych temperaturach i o różnych wysokościach pomieszczeń są doskonałym narzędziem i powinny oferować:

• różne wersje kolorystyczne widocznej głowicy
• ruchomy mechanizm głowicy (silnikiem krokowy) – która mimo drgań (organy) czy „pracujące” konstrukcje dachów nie utraci zbieżności wiązki pomiarowej
• wykonanie zabezpieczające przed osadzaniem pary wodnej na lustrze i czujce
• manipulator na poziomie obsługi/podłogi, który możliwa sterowanie i ustawienie czujki bez konieczności używania rusztowania

Rozwiązaniem najlepszym pod względem ustaleń z konserwatorami oraz aranżacji i instalacji jest system bezprzewodowy, który zapewnia:

1. szybkość instalacji (zaledwie w kilka, kilkanaście dni)
2. możliwość montażu w miejscach niedostępnych (łańcuchy oświetleniowe, ołtarz itp)
3. dowolność wersji kolorystycznych
4. nieograniczoną elastyczność konfiguracji

Istotne cechy czujek i elementów systemu bezprzewodowego:

• możliwość dokonania pomiaru siły sygnału radiowego (bezprzewodowego) w formie raportu
• wyposażenie w 2 baterie (główną i pomocniczą)
• raportowanie nieautoryzowanego demontażu czujki
• raport o stanie rozładowania baterii
• możliwość odczytu stopnia zabrudzenia
• dostępność krótkich serii dedykowanych wykonań fabrycznych w dowolnym kolorze oraz dekorze ROP (Ręczny Ostrzegacz Pożarowy) musi być w pełni bezprzewodowy i posiadać świadectwo dopuszczenia CNBOP. Nie wolno dopuszczać ROP-ów standardowych (pętlowych/analogowych), do których do których montuje się nakładkę bezprzewodową (brak świadectwa na takierozwiązanie).
• kompletność systemu, który powinien posiadać m.in. moduły wejścia i wyjścia
• długi czas pracy na bateriach – najlepiej powyżej 5 lat (uwaga na temp. pracy)
• możliwość zastosowania łatwo dostępnych baterii zamiast niestandardowych i drogich dedykowanych pakietów bateryjnych
• moduły komunikacyjne zasilane bateryjnie a nie bezpośrednio z gniazdek elektrycznych.

Oczywiście, jak to w życiu bywa, nie ma róży bez kolców i w przypadku gdy temperatura w naszej świątyni spadać będzie poniżej 0°C, dochodzić będzie do skrócenia żywotności baterii elementów systemu bezprzewodowego a co za tym idzie, pojawi się konieczność częstszych wymian baterii.
„No cóż, fizyka ma swoje prawa i warto ją uwzględniać zaś marketing i reklama, drodzy studenci, jej często przeczy dając nam zwodniczy spokój” – mawiał mój profesor.
Obecnie na rynku pojawił się bardzo ciekawy system hybrydowy SAGITTARIUS, który łączy elementy i cechy systemu pętlowego/kablowego oraz bezprzewodowego, optymalizując system detekcji pożaru
pod względem cenowym i technicznym.

Zatem z Bożą Opatrznością oraz z wykorzystaniem systemu detekcji pożaru chrońmy nasze świątynie – dziedzictwo dla przyszłych pokoleń.

Autor: mgr inż. Arkadiusz Waligóra

Pierwsza zasada: Zamontować pomocnika, który...